"رقابت یعنی جناح‌های سیاسی برای «شرکت در انتخابات» با هم «مسابقه» بگذارند." پاسخ به سؤال یادداشت، در گرو درک صحیح این جمله کلیدی مقام معظم رهبری است. رهبر انقلاب بر مبنای این تعریف ، خواهان «میدان باز» رقابت شدند. نگارنده در این یادداشت سعی خواهد کرد، در حد فهم خود، لوازم باز شدن میدان رقابت را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.
لازمه اول. رقابت به معنای مسابقه برای «شرکت در انتخابات» است. یعنی هر جریان سیاسی باید به سهم خود برای شرکت در انتخابات آگاه باشد. به این معنا که با یک انگیزه، وارد گردونه رقابت شوند. انگیزه ای که معمولی نباشد، زیرا برای انگیزه های معمولی مسابقه برگزار نمی کنند. انگیزه ای قوی باید وجود داشته باشد. انگیزه قوی برای حضور در جریانات سیاسی، از مشاهده و تحلیل میل مردم به مشارکت بالا ناشی می شود. آنها با دیدن خواست پرشور مشارکت، انگیزه رقابتی بیشتری پیدا می کنند. بنابراین لازمه شکل گیری مسابقه جناح های سیاسی برای شرکت در انتخابات، تشویق مردم برای مشارکت پرشور در آن است. بنابراین آن حضور پرشور یا میل به مشارکت وسیع، عملا میدان را برای مسابقه ای پرانگیزه، مهیج و جذاب می کند.
لازمه دوم. درک معنای مسابقه، لازمه بعدی پاسخ به این پرسش است. طبیعتا هر مسابقه ای از قوانین و اصولی تبعیت می کند، قوانینی که شرایط بازیگران را مشخص می کند، قوانینی که خطاهای آنان مشخص کرده است و قوانینی که قاعده و منطق رقابت را معلوم می کند. بدون این سه شکل از قوانین، اساسا مسابقه بی معنا می شود و به چیزهایی دیگر نظیر ستیزش، جنگ، زد و خورد و غیره تبدیل می شود. بازیگران هم شرایط را احراز می کنند، هم قوانین و قواعد را قبول دارند. بازیگران نمی توانند با قواعد مخالفت کنند، یا با قوانین موجود سرناسازگاری داشته باشند. بدون پذیرش قوانین مسابقه بی معناست. بنابراین مسابقه یعنی شرکت قانون مند در انتخابات است و نه غیرقانونی. میدان برای شرکت قانون مند در انتخابات باز است نه شرکت قانون ستیز یا قانون گریز.
لازمه سوم. دعوت به مشارکت مردم به عنوان یک وظیفه همگانی، لازمه تحقق رقابت با میدان باز است. یعنی مشارکت ظرف رقابت با میدان باز است و نه برعکس. تا میل به حضور پرشور نباشد، میدان رقابت به معنای واقعی کلمه برای جریانات باز و جذاب نخواهد شد. همانطور که گفته شد، جریانات سیاسی با دیدن فوران انگیزه های مردم برای مشارکت در انتخابات،بیشتر انگیزه مند خواهند شد و چاره ای به جز تبعیت از این انگیزه ها نخواهند داشت. میدان باز به معنای واقعی در این وضعیت شکل می گیرد. چون جریانات سیاسی باید تلاش کنند همه یا بیشتر سلایق و خواست های عمومی را نمایندگی کنند. در این جاست که مسابقه برای تبدیل این تقاضاهای متکثر و متنوع به برنامه هایی عینی و ملموس شکل خواهد گرفت. برنامه هایی واقعی که از عرضه نامزدهای مطرح شده برآید. مردم مدت هاست فرق مسئول با عرضه و بی عرضه را فهمیده اند و می دانند چه کسی برای شعار دادن شرکت کرده و چه کسی برای کار کردن.
لازمه چهارم. تخاطب مقام معظم رهبری در جمله "میدان باز باشد" تنها مردم و جناح های سیاسی نیستند. مسئولان برگزاری انتخابات از نهادهای نظارتی گرفته تا اجرایی نیز به طور مستقیم، مخاطب این جمله رهبری هستند. مسئولان نظارتی در این تخاطب، امکان حضور تمام سلایق در چارچوب قواعد و قوانین مسابقه را فراهم می کنند. آن انگیزه بالای مشارکت و تنوع و تکثر خواست های عمومی حتما مد نظر مسئولان نهادهای نظارتی قرار می گیرد. مسئولان اجرایی نیز تمام موانع حضور بی دردسر و راحت مردم در انتخابات و تبلیغات نامزدها را از سر راه برداشته و برای برگزاری سالم و امن انتخابات بیشترین تلاش ممکن را خواهند کرد.
نکته پایانی آنکه با این مقدمات، بیش و پیش از هر چیز باز شدن میدان رقابت، بستگی به دعوت همگانی برای حضور پر شور در انتخابات دارد، میل به مشارکت بالا ظرف میدان رقابت باز خواهد بود، رقابت باز ظرف برگزاری سالم انتخابات به معنی واقعی کلمه خواهد شد و برگزاری سالم انتخابات، امنیت آن را نیز تضمین می‌کند. بنابراین این چهار محور باید در طول یکدیگر دیده شود، نه در عرض یکدیگر یا معکوس هم.
پایان پیام/ت
