با نزدیک‌شدن به انتخابات مجلس شورای اسلامی و در غوغای مناظرات و تبلیغات گروه‌های گوناگون، این سؤال برای همه پیش می‌آید که به چه کسانی رأی داده تا تکلیف شرعی و ملی خود را به‌درستی انجام دهیم؟ به‌عبارت‌دیگر معیار ما برای انتخاب نماینده اصلح چیست؟
شرکت در انتخابات حق قانونی شهروندان در نظام مردم‌سالاری دینی است؛ اما اگر در انتخاب مصادیق اشتباه شود این حق قانونی به‌درستی ادا نخواهد شد؛ لذا شناخت ملاک‌ها و معیارها و معرفی آنها بسیار حائز است؛ یکی از بهترین ملاک‌ها برای تشخیص مصادیق صالح و اصلح، معیارهایی است که از سوی امام راحل (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی بیان شده است؛ لذا در این یادداشت به بررسی برخی از این معیارها خواهیم پرداخت.
۱. داشتن تدین و تعبد
حضرت امام خمینی (ره) ضمن سفارش به مردم مبنی بر انتخاب با بصیرت و درایت و تحقیق شده و دقت به سوابق و روحیات و خصوصیات دینى - سیاسى نامزدهاى انتخاباتى می‌فرمایند: «مردم شجاع ایران بادقت تمام، به نمایندگانی رأی دهند که متعبد به اسلام و وفادار به مردم باشند و در خدمت به آنان احساس مسئولیت کنند» [1] البته باید دقت کرد که صرف ایمان داشتن کفایت نمی‌کند؛ بلکه ایمانی که عمل ساز باشد مدنظر است یعنی «در قول و عمل مدافع اسلام پا برهنگان زمین، اسلام مستضعفین، اسلام رنج‌دیدگان تاریخ، اسلام عارفان مبارزه‌جو، اسلام پاک‌طینتان عارف و در یک کلمه، مدافع اسلام ناب محمدی (ص) باشند و افرادی را که طرف‌دار اسلام سرمایه‌داری اسلام مستکبرین، اسلام مرفهین بی‌درد، اسلام منافقین، اسلام راحت‌طلبان، اسلام فرصت‌طلبان و در یک کلمه، اسلام آمریکایی هستند، طرد نموده و به مردم معرفی نمایند.» [2]
به تعبیر امامین انقلاب اسلامی مجلس باید عصاره‌ی فضایل ملّت باشد [3] یعنی بهترین‌ها وارد این صحنه شوند؛ لذا حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه ای (مدظله‌العالی) می‌فرمایند: «بهترین از لحاظ ایمان، بهترین از لحاظ اخلاص و امانت، بهترین از لحاظ دین‌داری و آمادگی برای حضور در میدان‌های انقلاب؛ دردشناس ترین و دردمندترین نسبت به نیازهای مردم را انتخاب کنند» [4] زیرا «دین و تدین مانع وابستگی می‌شود و اگر دین‌داری نباشد وابستگی آسان می‌شود» [5].
۲. داشتن علم و تخصص
مجلس شورای اسلامی با درنظرگرفتن اینکه باید قوانین را در هر حوزه‌ای تصویب کند؛ لذا باید دارای متخصصین و مطلعین هر رشته‌ای باشد. حضرت امام خمینی (ره) خطاب به کسانی که راهنمای مردم برای انتخاب اصلح هستند این نکته را گوشزد کرده و می‌فرمایند: «لازم است کسانى که کاندیداهایى به ملت معرفى مى‌کنند در نظر داشته باشند که از مطلعین هر رشتۀ تخصصى چندنفری در بین کاندیداهاى آنها باشد» [6].
ایشان می‌فرمایند: «انتخاب اصلح براى مسلمین یعنى انتخاب فردى که تعهد به اسلام و حیثیت آن داشته باشد؛ و همه چیز را بفهمد، چون در مجلس، اسلام تنها کافى نیست، بلکه باید مسلمانى باشد که احتیاجات مملکت را بشناسد و سیاست را بفهمد و مطلع به مصالح و مفاسد کشور باشد» [7] دراین‌رابطه حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه ای (مدظله‌العالی) می‌فرمایند: «تخصص نیز امری لازم است و ما امروز متخصص کم نداریم» [8] البته شرط کافی نیست به همین خاطر «ملت هوشیار ایران باید دقت کند که در میان همین متخصصان، متدین‌ها را انتخاب کند» [9] زیرا تدین و ایمان همراه با عمل شرط کافی برای عملکرد صحیح مجلس است.
3. داشتن شجاعت
یکی دیگر از خصوصیات نماینده مجلس شجاعت است؛ لذا امام خمینی (ره) می‌فرمودند: «سعی کنید مثل مرحوم مدرس (ره) را انتخاب کنید» [10] ایشان در بیاناتشان « بارها اسم مدرس را می‌آوردند. مگر خصوصیت مدرّس چه بود؟ از مدرّس عالِمتر هم داشتیم. مدرّس خصوصیت عمده‌اش این بود که هیچ عامل ارعاب و تهدید و تطمیع و فریبگری در او اثر نمیکرد. همان وقتی که علی‌الظّاهر فضا را بر ضدّ او آن‌چنان متشنّج کرده بودند که علیهش شعار میدادند، او ایستاد و حرف خودش را زد. این خصوصیت یک نماینده خوب در مجلس است»[11] .
4. عدم استفاده از بیت‌المال در تبلیغات
«مبارزه با مفاسد اقتصادی وگرایش به سمت بی‌بندوباری در امور مالی و مسائل بیت‌المال، از جمله اوّلین خطوط برنامه امیرالمؤمنین بوده است» [12]؛ لذا کارگزاران نظام اسلامی باید حفظ و حراست از بیت‌المال را جز وظایف و افتخاراتشان باشد. نمایندگان مجلس از این مورد مستثنی نیستند به‌خاطر همین حضرت امام خمینی (ره) خطاب به نامزدهای انتخابات فرمودند: «اینجانب به‌هیچ‌وجه و به هیچ‌کس اجازه نمی‌دهم تا از سهم مبارک امام (ع) و یا از اموال دولت و اموال دفاتر و سازمان‌ها و مجامع و اموال عمومی خرج انتخابات کند» [13].
5. آشنایی با طعم فقر و برخورداری از روحیه کوخ‌نشینی
همه کارگزاران نظام اسلامی باید از قشر متوسط به پائین جامعه باشند تا «طعم تلخ فقر را چشیده باشند» [14]«آن روزی که مجلسیان خوی کاخ نشینی پیدا کنند خدای‌نخواسته، و از این خوی ارزنده کوخ‌نشینی بیرون بروند آن روز است که ما برای این کشور باید فاتحه بخوانیم»[15] در نظام اسلامی که باید از مظلومان عالم دفاع کند و عدالت را برقرار کند لازم و ضروری است «رئیس‌جمهور و وکلای مجلس از طبقه‌ای باشند که مظلومیت و محرومیت مستضعفان و محرومان جامعه را لمس نموده و در فکر رفاه آنان باشند، نه از سرمایه‌داران و زمین‌خواران و صدرنشینان مرفه و غرق در لذات و شهوات که تلخی محرومیت و رنج گرسنگان و پابرهنگان را نمی‌توانند بفهمند»[16].
در پایان باید گفت معیارهای زیادی دررابطه‌با انتخاب اصلح همچون «وفاداری به مردم و تلاش برای رضایت آنان»، «اسراف‌نکردن در تبلیغات انتخاباتی و زمان حضور در مجلس»، «عدم همنشینی با ثروتمندان و قدرتمندان»، «برخورداری از اخلاق اسلامی»، «صداقت و راست‌گویی در رفتار و گفتار»، «بصیرت سیاسی و اطلاع از مسائل روز ایران و جهان»، «خائن و فاسد نبودن»، «اعتقاد به انقلاب، نظام و قانون اساسی» و یا «سخنگوی دشمنان نبودن» یعنی باید دقت کرد که «مبادا کسانی به مجلس بروند که گیرنده آنها منتظر فرستنده قوی آمریکا و غرب باشد و هر چه آنها بگویند، اینها به زبان دیگر در داخل مملکت تکرار کنند» [17] وغیره وجود دارد که در این مجال فرصت پرداختن به آن ها پیدا نشد.
و من الله التوفیق...
[1] . صحیفه امام. ج 21، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، 1378، ص 11.
[2] .همان
[3] . همان. ج 12،ص ۳۴5 و بیانات در دیدار نمایندگان و کارکنان مجلس شورای اسلامی 30/3/1397
[4] .بیانات در دیدار مردم یزد 12/10/1386
[5] . دیدار جمع کثیری از فرماندهان و پرسنل ارتش با فرمانده کل قوا 28/1/1375
[6] . صحیفه امام. ج 18، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، 1378، ص 336
[7] . همان، ص 197
[8] . دیدار جمع کثیری از فرماندهان و پرسنل ارتش با فرمانده کل قوا 28/1/1375
[9] .همان
[10] . صحیفه امام. ج 18، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، 1378، ص 276
[11] . بیانات در دیدار کارگزاران حج 26/11/1378
[12] . بیانات در دیدار زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی 12/12/1380
[13] . صحیفه امام. ج 20، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، 1378، ص 294
[14] . همان. ج 21 ، ص 467
[15] .همان. ج 17، ص 376
[16] .وصیت نامه سیاسی-الهی حضرت امام خمینی (ره)، ص 47-48
[17] . بیانات در دیدار پرسنل و فرماندهان ارتش 28/1/1375
پایان پیام/
