نظام مقدس اسلامی، نظامی مردمی و دموکراتیک است که از دو رکن اسلامیت و جمهوریت تشکیل یافته است. جمهوریت آن به عنوان قشر و قالب و اسلامیتش محتوا و گوهر آن قلمداد میشود.
امام راحل در پاسخ به سؤال خبرنگار مجله عرب زبان «المستقبل» درباره حکومت اسلامی فرمودند: «حکومت جمهوری اسلامی مورد نظر ما، از رویه پیامبر اکرم(ص) و حضرت علی(ع) الهام خواهد گرفت و متکی به آرای عمومی ملت خواهد بود و شکل حکومت با مراجعه به آرای ملت تعیین خواهد گردید».
مقام معظم رهبری ریشه جمهوریت را در آموزههای اسلامی میدانند: «در این کشور و در این نظام، اسلام با جمهوریت همراه است. جمهوریت ما از اسلام گرفته شده و اسلام ما اجازه نمیدهد در این کشور مردمسالاری نباشد. ما نخواستیم جمهوریت را از کسی یاد بگیریم؛ اسلام این را به ما تعلیم داد و املاء کرد. این ملت، متمسک به اسلام و معتقد به جمهوریت است».
البته تقسیمبندی مذکور به معنای تفکیکپذیری آنها نیست بلکه جمهوری اسلامی یک حقیقت واحدی است که سلب یکی از آن حقیقت به معنای سلب وجود از کل آن حقیقت است.
ایشان فرمودهاند: «جمهوری اسلامی یک مُرکّب انضمامی نیست که ترکیبی باشد از چیزی به نام جمهوری و چیزی به نام اسلامی، تا یکی بگوید که من طرفدار جمهوریّتم بیشتر، یکی بگوید من طرفدار اسلامیّتم بیشتر؛ اینجوری نیست. اصلاً میتوان گفت مرکّب نیست، [بلکه] یک حقیقت است. آن جمهوریای است، آن اتّکاء به آراء مردمی است که خدا آن را مقرّر کرده است، خدا موظّف کرده است ما را که در این زمینه رأی مردم را، انتخاب مردم را، اراده مردم را معتبر بشماریم».
مقام معظم رهبری در تبیین مردمی بودن حکومت فرمودهاند: «مردمی بودن حکومت، یعنی نقش دادن به مردم درحکومت؛ یعنی مردم در اداره حکومت و تشکیل حکومت و تعیین حاکم و در تعیین رژیم حکومتی و سیاسی نقش دارند».
شبهه ناسازگاری ولایت فقیه با جمهوریت در طول تاریخ نظام اسلامی همواره با اهداف سیاسی مطرح بوده است. اما پایش تاریخی چندین دهه عمر جمهوری اسلامی نشان میدهد که اتفاقا ولایت همواره پشتیبان جمهوریت بوده است.
حضرت امام در زمان پیروزی انقلاب اسلامی با پشتوانه مردمی و مقبولیتی که در بین مردم داشتند میتوانست اصل ولایت فقیه، نوع نظام و قانون اساسی را شخصاً انتخاب کند ولی تأکید کردند مردم رأی بدهند که چه نظامی میخواهند و برای قانون اساسی خود نمایندگان را تعیین و برای آن رایگیری شود و حتی در بحبوحه جنگ نیز فرمودند رأیگیری حتی در خط مقدم جبهه صورت گیرد.
در واقع نگاهی گذرا بر عملکرد حکومتی حضرت امام(ره) در طول 10 سال نشان میدهد که علیرغم تمامی توطئهها و وجود جنگ تحمیلی، شاخصهای جمهوریت و مردمسالاری مرتبا ارتقا یافت. فراوانی کاربست کلمه مردم در بیانات و بیانیههای ایشان دلیل متقنی بر این ادعا است.
رهبر معظم انقلاب معتقدند: «هیچ کس در نظام اسلامی نباید مردم، رأی مردم و خواست مردم را انکار کند. بدون آرای مردم، بدون حضور مردم و بدون تحقّق خواست مردم، خیمه نظام اسلامی سر پا نمیشود و نمیماند».
در راستای اشاره به نمونههایی دال برحمایت علنی ولیفقیه هم در بعد نظری و هم عملی از حقوق عموم مردم و صیانت از جمهوریت نظام به عنوان مصادیق این مفهوم با هدف اثبات ادعای مذکور مهم مینماید:
تأکید بر حضو مردم در صحنهها
طبق تصریح قانون اساسی مشارکت عامه مردم در تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش در یک نظام مردمسالاری دینی، امری اساسی است؛ زیرا خداوند حاکم برهستی، انسان را بر سرنوشت خویش حاکم کرده است. از این رو، امور کشور در چنین نظامی، تنها به اتکای آرای عمومی مردم مسلمان اداره میشود(قانون اساسی، اصول ۳، ۶ و ۷).
با مروری بر سخن و سیره رهبر انقلاب در طول سالهای تصدی این مسؤولیت، به روشنی میتوان دریافت که ایشان در همه عرصههای انتخاباتی بر مشارکت حداکثری مردم تأکید داشتهاند. نمونهای از تأکید ایشان بر برگزاری بهنگام و پرشور انتخابات را میتوان در برابر درخواست عدم برگزاری یا تعویق انتخابات مجلس هفتم به بهانه تحصن گروهی از نمایندگان مجلس ششم در اعتراض به رد صلاحیت برخی متقاضیان نامزدی برای انتخابات دید. ایشان ضمن حرام دانستن استعفا در آن شرایط مسؤولان اجرایی و نظارتی را به برگزاری به موقع و هرچه پرشورتر انتخابات مکلف کردند.
پایان پیام/ت