خبرگزاری فارس ـ حوزه مسجد و هیأت ـ امیرحسین کسائی: بامداد ۲۹ شهریورماه ۱۴۰۰ حجت کسری مداح سرشناس شمال تهران و شمیرانات از میان ما پر کشید. مداحی که نزدیک به ۱۷ سال به دلیل عارضه مغزی تنها دو کلام روی زبان داشت: «یا علی» و «الهی شکر». هنوز اهالی قدیمی منطقه شمیرانات تهران یادشان نرفته که روزگاری با طنین نوای پیرغلامی از نوکران آستان اباعبدالله الحسین(ع) به عزاداری خاندان پیامبر(ص) می‌پرداختند. هنوز یادشان نرفته که بچه‌های هیأت‌های حسن‌آباد و قلهک به عشق و نفس او گرد هم جمع می‌شدند و ارادتشان را به امام حسین(ع) ثابت می‌کردند.

مرحوم حجت کسری در بستر بیماری

۵۰ سال دم از اهل بیت(ع) زد

مرحوم کسری حدود ۵۰ سال دم از اهل بیت(ع) و به خصوص امام حسین(ع) زد. با صدای جانسوزش دل‌ها را روانه کربلا می‌کرد. او با صوت دلنشینش خود در مجالس شمیران مداحی می‌کرد و در نهایت، در آستانه اربعین حسینی دارفانی را وداع گفت. این سینه‌سوخته دستگاه سیدالشهدا، نوحه‌خوانی را از سن خیلی کم، شروع و در ۱۲ سالگی ردای مداحی را بر به تن کرد و تا زمانی که حنجره طلایی‌اش از کار نیفتاده بود، خود را وقف مجالس اباعبدالله(ع) کرده بود. ماجرای بیماری او به نخستین سفری مربوط می‌شد که راهی کربلا شد. ‌گویی همه آنچه خوانده بود و تمام ذکر مصیبت‌ها را در این سفر با چشم جان دید. پس از برگشتن از این سفر معنوی دچار عارضه مغزی و حنجره او تا سال‌ها خاموش شد.

مرحوم حجت‌ کسری در کنار همسر و دخترش

گفتم اگر این پرستاری ثوابی دارد، هدیه به ائمه اطهار(ع)

حاج خانم سلیمانی همسر این مداح در این ۱۷ سال مراقب و پرستار او بود. او در این خصوص می‌گوید: «در این ۱۷ سال باجان و دل در کنارش می‌ماندم و خدمت به ایشان را دوست داشتم. گاهی دخترم می‌گفت من امروز پیش پدر می‌مانم و شما به فلان جا برو اما من اصلاً قبول نمی‌کردم. تمام‌کارهای شخصی ایشان با خودم بود، بدون اینکه یک روز بگویم خسته شده‌ام. اصلاً خستگی در مقابل کسی که عمری نوکری اباعبدالله را کرده بود، برایم معنایی نداشت. خود خدا و امام حسین(ع) کمک می‌کردند و هیچ‌کس باورش نمی‌شود که ۱۷ سال بیمار روی تخت داشتیم، بدون آنکه زخم بستر بگیرد. همیشه با دعا و صلوات و خواندن قرآن، ایشان را به حمام می‌بردم و می‌گفتم اگر هم ثوابی دارد، این ثواب برسد به روح ائمه اطهار(ع)»

صوت نوحه «از داغ علی‌اکبر پسرم، ممکن نبود جان در ببرم» با نوای استاد حجت کسری در سال ۱۳۶۱

طبق کلام بزرگ‌ترهای شمیران، حاج حجت از ۹ سالگی مداحی می‌کرد و خدمت اساتید مجرّب و با‌سوادی شاگردی داشت. همین شد که ایشان هم خوب تربیت شد و هم خوب تربیت کرد که نتیجه این شد، تقریباً تمام مداحان منطقه شمیرانات توفیق شاگردی حاج حجت را پیدا کردند و در حال حاضر هر کدام جلسات پرجمعیت و مداومی را دارند.

حجت کسری ابتدا در منطقه دزاشیب و تکیه شمیران می‌خواند. ابوالفضل خالویی از اهالی قدیمی منطقه شمیرانات و از نزدیکان حاج حجت کسری می‌گوید: «سال ۱۳۶۰ و پس از وفات حاج ناظم قنات‌آبادی از مداحان با اخلاص اباعبدالله الحسین(ع)؛ حاج حجت تصمیم گرفت جلسه آموزش مداحی را در تهران و در منطقه شمیران برگزار کند. این جلسه با کمک ۵ یا ۶ نفر شکل گرفت و به تدریج با حضور رزمندگان و بسیجیان گسترش پیدا کرد و نهایتاً هیأت عشاق‌الحسین(ع) از درون این جلسه تشکیل شد. آن زمان حاج منصور ارضی مداح پیشکسوت کشورمان، مرکزی را در جنوب تهران بنا کرده بود و همه رزمندگان و عاشقان اهل‌بیت(ع) را گردهم جمع کرده‌ بودند و جای خالی این چنین مرکزی در شمال تهران خالی بود تا جایی که هیأت عشاق‌الحسین(ع) در منطقه شمال تهران و با محوریت حاج حجت کسری برپا شد. سال‌ها او با همه مشغله‌ها و مشکلاتی که داشت، این جلسه را هدایت می‌کرد و اهتمام ویژه‌ای برای سرپا نگه داشتن آن داشت.»

جواد حیدری و محمدحسین پویانفر در مراسم تشییع پیکر مرحوم کسری

یکی از شاگردان سرشناس مرحوم حجت کسری، محمدحسین پویانفر مداح سرشناس این روزهای کشورمان است که در خصوص استادش به ما می‌گوید: «در سال ۷۹ استاد از من خواست تا در شهادت امام رضا(ع)، در امامزاده صالح(ع) مداحی کنم. جلسه ایشان خیلی جمعیت داشت، زمانی که من روی چهارپایه رفتم و جمعیت را دیدم کُپ کردم. حاج حجت به پای من زد و گفت: برگه‌ات کو؟ این در حالی بود که همیشه به ما می‌گفت شعر را از حفظ بخوانید. گفتم حفظ هستم. گفت به برگه نگاه کن، جمعیت رها کن. من خواندم و بعد از جلسه در خانه یکی از دوستان حاج حجت را دیدم و او به من گفت: خواندی؟ گفتم: بله. از من پرسید: چی شد؟ گفتم :هیچی. او به من گفت: محمدحسین اگر ۱۰ سال دیگر هم در فلان جلسه بزرگ خواندی و بعدش از تو پرسیدند چی شد باید بگویی هیچی. فقط نوکری امام حسین(ع) را بکن و چشمت به این طرف و آن طرف نباشد.»

خاطره محمدحسین پویانفر از مرحوم حجت کسری

تربیت شاگردان و آموزش مداحی به علاقه‌مندان یکی از فعالیت‌های حاج حجت کسری بود. کودکان از ۵ سالگی برای آموزش مداحی نزد او می‌آمدند. او شرطی برای آموزش به کودکان گذاشته بود: «از درس و مدرسه نباید غافل شوید.» در صورتی به آن‌ها آموزش می‌داد که مطمئن می‌شد به درسشان لطمه‌ای وارد نمی‌شود. حاج کسری به اصولی معتقد بود و به دیگران نیز توصیه می‌کرد، رعایت کنند. نوع پوشش و رفتار مناسب از توصیه‌های همیشگی او به مداحان بود. معتقد بود کسی که در کسوت مداحی است، باید اول از همه‌ منش و رفتارش در شأن ذاکری اهل‌بیت(ع) باشد و می‌گفت مداح باید ظاهری آراسته و مذهبی داشته باشد. سبک تهرانی‌های قدیم مثل حاج اکبر ناظم را می‌پسندید و می‌گفت: «مجلس اهل‌بیت(ع) باید متناسب با شأن ائمه برگزار شود.»

مرحوم کسری نه فقط در مداحی و شعرخوانی و مجلس‌گردانی بی‌نظیر بود، بلکه در مردم‌داری و اخلاص هم غیرقابل توصیف بود. او اصلاً برای شهرت نمی‌خواند و در قید و بند پاکت‌ گرفتن و این مسائل نبود، بلکه از جان برای امام حسین(ع) مایه می‌گذاشت. ارادت او به آستان مقدس اهل‌بیت(ع) تا آنجا بود که بدون توجه به توصیه‌های پزشک برای اربابش خواند و در منبر هیأت، دچار سکته مغزی شد. بعد از بهبودی هم دوباره توصیه‌های تیم پزشکی را جدی نگرفت و مداحی کرد تا جایی که این بار سکته مغزی سبب شد تکلمش را به طور کامل از دست دهد.

هر نوکری که حجت کسری نمی‌شود

حجت کسری، پیش از انقلاب از جمله کسانی بود که اشعار انتقادی علیه رژیم طاغوت می‌خواند و بارها نیز از سوی ساواک دستگیر شده بود و چند بار مردم او را از دست ماموران حکومتی فراری داده بودند. یکی از نکاتی هم که ایشان تأکید داشت، این بود که روضه‌های خانگی را گسترش دهیم. محمود ژولیده، شاعر آئینی در خصوص او سروده بود: «عبد حسین بنده دنیا نمی‌شود/ دنیای ما بدون تو معنا نمی‌شود/ آن سینه‌ای که زخم شهیدان کربلاست/ هرگز دچار زخمه عقبا نمی‌شود/ این گفته تمام غلامان فاطمه(س) است/ هر نوکری که حجت کسری نمی‌شود...»

مداحی مرحوم حجت کسری در دهه ۷۰ در کربلای معلی و جوار حرم حضرت عباس(ع)

ابوالفضل خالویی از خاطرات همراهی‌اش با حاج حجت کسری می‌گوید: «خاطرم هست در ایام محرم ایشان حدوداً تمام زمان شبانه‌روز را در مراسمات روضه سپری می‌کرد و از ساعت ۶ صبح تا ظهر بدون استراحت به مجالس روضه می‌رفت و دوباره تا آخر شب در هیات‌های مختلف به اجرای برنامه می‌پرداخت. در یکی از مراسمات در کنار حاج منصور ارضی بود که ناگهان اشعارش از جیبش افتاد. حاج منصور گفته بود: این اشعار برای یک دهه است؟ او هم گفته بود: «فقط برای یک شب روضه است.» در هیات احباب‌الحسین(ع) بودیم که به جهت ازدحام جمعیتی که در هیأت بود؛ در میان هروله کردن، میکروفن به دهان حاج آقا برخورد کرد و تعدادی از دندان‌های ایشان شکست. جالب اینجا بود که با همان اوضاع و احوال مراسم را ادامه داد و به پایان رساند و به شوخی گفت: سهم ما از این مراسم همین دندان‌های شکسته بود و اصلاً از این وضعیت گلایه نکرد.»

روضه‌خوانی محمدحسین پویانفر مقابل منزل مرحوم حجت کسری در محرم سال ۹۹

پیکر مرحوم حجت کسری در امامزاده علی‌اکبر(ع) چیذر به خاک سپرده شده است. او را به فاتحه‌ای مهمان کنید.

تصاویری از مراسم تشییع پیکر مرحوم حجت کسری

پایان پیام/