‌به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس نحوه دریافت سود تقسیمی شرکت‌های بورسی یکی از مشکلاتی است که همواره سهامداران خرد با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.

برخی شرکت‌ها سهامداران را برای دریافت این سود به شعب بانکی ارجاع می‌دهند، در این نوع پرداخت سود، سهامداری که احتمالا چندین شرکت در پرتفوی خود دارد باید برای دریافت سود هر شرکت به بانک‌های متفاوت مراجعه کند و هزینه‌های بیهوده رفت و آمد را به جان بخرد، اینجا است که برخی سهامداران عطای این سود را به لقای آن می‌بخشند و این حق سهامداران در بازار سرمایه پایمال می‌شود، برخی شرکت‌ها نیز از سهامدار می‌خواهند اطلاعات هویتی خود را به شرکت از طریق فکس، ایمیل یا پست به شرکت بفرستند، این روش نیز به مراتب ضعیف‌تر از روش مراجعه به بانک است چرا که شرکت هیچ گونه پاسخگویی نسبت به دریافت قطعی اطلاعات سهامداری ندارد.

سود تقسیمی را واریز می‌کند

بررسی‌های انجام گرفته از اطلاعیه‌های سود تقسیمی شرکت‌ها از سایت نشان می‌دهد در سال 1400، از بین 515 شرکت، 268 شرکت از سامانه سود تقسیمی را واریز می‌کند اما همچنان 250 شرکت غیر هستند. به عبارت دیگر، نزدیک به نیمی از شرکت‌های بورسی به روش واریز سود از سامانه عمل نمی‌کنند.

نمودار 1: تعداد شرکت‌های توزیع کننده سود به تفکیک واریز از و غیرسجام

بررسی دقیق‌تر از وضعیت صنایع نشان می‌دهد برخی صنایع بیش از دیگران غیر هستند،7 صنعتی که بیشترین شرکت‌های غیرسجامی در آن هستند در نمودار 2 مشاهده می‌شود.

بیشترین تعداد شرکت‌های غیرسجامی در صنایع کشاورزی، املاک و مستغلات، قطعات خودرو، فلزات گرانبها، محصولات غذایی، بانک‌ها و کاشی و سرامیک وجود دارند.

‌نمودار 2: هفت صنعت با بیشترین تعداد شرکت‌های غیرسجامی

صنایعی که بیشتر شرکت‌های آن هستند، در نمودار 3 مشاهده می‌شود، سیمان، مواد شیمیایی، بیمه، آهن و فولاد، فرآورده‌های نفتی، فعالیت‌های مرتبط با اوراق بهادار و برق، دارای بیشترین شرکت‌های هستند.

‌نمودار 3: هفت صنعت با بیشترین تعداد شرکت‌های

در حالی بساری از سهامداران در دریافت تقسیمی خود با مشکل مواجه هستند که این مشکل، راهکار مشخصی دارد.

با ثبت اطلاعات حساب بانکی سهامداران در سامانه از سال 97، واریز سود از این سامانه در دستور کار سازمان بورس قرار گرفت، اما با گذشت بیش از 3 سال باز هم نیمی از شرکت‌ها به این امر عمل نمی‌کنند.

از نظر حقوقی، الزام واریز سود متمرکز از سال 1388 در مصوبات سازمان بورس وجود داشت، طبق تبصره 3 ماده 5 دستورالعمل انضباطی ناشران، «ناشر (شرکت) موظف است جهت تسهیل امور سهامداران، انجام همه اقدامات شرکتی خود از جمله توزیع سود را در صورت قبول شرکت سپرده گذاری مرکزی به آن شرکت واگذار کند»، در واقع زیرساخت حقوقی واریز یکپارچه سود تقسیمی وجود داشت اما زیرساخت فنی سامانه فراهم نشده بود.

با ایجاد سامانه زیرساخت‌ فنی مورد نیاز برای حل این موضوع فراهم شد، به علاوه کمیسیون تلفیق مجلس در سال جاری با هدف تقویت زیرساخت قانونی، مصوبه‌ای مبنی بر الزام شرکت‌ها به واریز از سامانه داشته است. در صورت نهایی شدن این مصوبه در صحن مجلس زیرساخت حقوقی با قانون مجلس پشتیبانی خواهد شد.

بنابراین با توجه به رفع همه موانع از جمله زیرساخت حقوقی و زیرساخت فنی، تنها پیگیری مداوم سازمان بورس برای رفع مشکل باقی مانده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد سازمان بورس از ابزارهای لازم برای برخورد با شرکت‌ها برخوردار است. مهم‌ این ابزارها برخورد انضباطی با ناشران متخلف مطابق دستورالعمل رسیدگی به تخلفات در بازار سرمایه است.

مطابق این دستورالعمل، پرونده انضباطی برای شرکت‌های متخلف از مقررات بورس تشکیل می‌شود و مجازات‌هایی از قبیل جریمه نقدی، سلب صلاحیت مدیران و غیره اعمال می‌شود، موضوعی که می توان از آن نتیجه گرفت تنها مانع شدن شرکت‌ها، عدم پیگیری سازمان بورس است.

پیام/