قدرت نظامی، از التماس سلطنت پهلوی تا اقتدار جمهوری اسلامی
06:00 2023/11/22

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران توانا، روز یکشنبه ۲۸ آبان ۱۴‌۰۱ رهبر معظم انقلاب در نمایشگاه دستاوردهای هوافضا حضور یافتند و از چند دست‌آورد نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بازدید کردند؛ ایشان به ترتیب از بخش‌های موشکی، پهپادی و پدافندی دیدن کرده و در حضور ایشان چند دست‌آورد جدید دفاعی نظامی رونمایی شد. این شگفتانه‌های نظامی، توسط سبزپوشان نیروی هوافضا، نخبگان و همچنین با همکاری شرکت های دانش بنیان کشورمان ساخته شده‌اند. موشک هایپرسونیک فتاح۲ ، پهپاد شاهد ۱۴۷ و سامانه پدافندی مهران از همین دست‌آوردها هستند.

امروز جمهوری اسلامی ایران در عرصه دفاعی نظامی تا حدی به قدرت و خودکفایی رسیده که حتی قدرت‌های نظامی همچون آمریکا و روسیه به این توانمندی ایران اذعان داشته‌اند. 

ژنرال مکنزی

مثلا ژنرال مکنزی فرمانده سابق سنت‌کام در رابطه با قدرت پهپادهای ایران گفته است: «ایران اکنون به وسیله پهپاد می تواند سامانه‌های راداری دشمن خود را نابود کند و آمریکا و همپیمانان منطقه اش در قدرت دفاعی علیه پهپادهای ایرانی عقب مانده اند... من شخصا برای ایرانی ها و برنامه پهپادی، موشک های کروز و موشک های بالستیک آنها احترام زیادی قائل هستم».

دریادار شهرام ایرانی و دریاسالار نیکولای یومنوف

چندی پیش هم دریاسالار «نیکولای یومنوف» فرمانده نیروی دریایی ارتش روسیه پس از اتمام ماموریت ناوگروه ۸۶ که نیروهای دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران دور کره زمین را طی کرده بودند، در دیدار با امیر دریادار شهرام ایرانی اذعان کرد: «قطعاً ناوگروه یک کشور ابرقدرت می‌تواند دور کره زمین را طی کند».

در رابطه با همین ماموریت ناوگروه ۸۶، آمریکایی‌ها ادعا کردند که ایران از سوخت هسته‌ای استفاده کرده است؛ زیرا ناو سهند برای طی کردن دور کره زمین پس‌از هشت ماه فقط یکبار سوختگیری کرده بود.

شاید بتوان به همین مناسبت، نگاهی به میزان توانمندی، تولید و نیاز تسلیحاتی و نظامی ایران در دوره پهلوی و چند سند تاریخی در این زمینه داشته باشیم.

اسدالله علم و محمدرضا پهلوی

اسدالله علم وزیر دربار در یادداشت روز شنبه ۱۴ شهریور ۱۳‌۴۹ اشاره به اوج وابستگی نظامی رژیم پهلوی به کشورهای دیگر کرده و نوشته است:

«صبح شرفیاب شدم. شاهنشاه فوق‌العاده نگران وضع اردن بودند. فرمایشاتی فرمودند که به سفیر آمریکا بگویم آیا با این اندازه وضع دَرهم بَرهم باید وضع دفاعی ما طوری باشد که فقط برای هشت روز جنگ، مهمات داشته باشیم؟ آخر ما که از شما چیزی و کمکی نمی‌خواهیم! می‌گوییم نفت ما را ببرید و پول ما را بدهید که در راه منافع مشترک و دفاع مشترک خرج بکنیم! از این هم مضایقه دارید؟»

اسدالله علم در یادداشت روز یکشنبه ۲۵ اسفند ۱۳‌۵۳ به بخش دیگری از سخنان محمدرضا پهلوی اشاره کرده که می‌گوید:«به انگلیس‌ها بگو که تانک‌های چیفتن شما معیوب است. این سفارش عمده‌ای که می‌خواهیم بعداز این به شما بدهیم، اگر به همین بدی باشد که اصولاً خطرناک است. توپ های این تانک، مهمات کم دارد. چرا مهمات به ما نمی‌دهید؟ ما که پولش را نقد می‌دهیم؛ به علاوه قیمت تمام اسلحه‌ای که به ما پیشنهاد کرده‌اید، از سال گذشته ۲۰۰درصد اضافه شده است».

این درخواست و التماس شاه نسبت به آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها درحالی انجام می‌شد که این تسلیحات اصولا براساس دکترین امنیت ملی ایران و طبق نظر کارشناسان خریداری نمی‌شدند. 

اسدالله علم در یادداشت روز پنجشنبه ۱۷ خرداد ۱۳‌۵۲ می‌نویسد:

« صبح زود سفیر انگلیس به دیدنم آمد تا مطلبی را که سِر الک، وزیر خارجه، می‌خواهد با شاهنشاه صحبت کند به من بگوید...در آخر ملاقات گفت: می‌خواهم یک حرفی به تو بزنم و آن این است که با آنکه کشور من و دولت من و نخست‌وزیر من همه میل دارند این معامله‌ی تانک‌های چیفتن تمام شده و [آن‌ها را] زودتر تحویل بدهند، چون برای مردم ما کار پیدا می‌شود و برای خزانه‌ی ما پول، ولی من ترس دارم که هشتصد تانک با این بزرگی بار سنگینی بر دوش شما بگذارد؛ چه از لحاظ تعمیرات و چه از لحاظ تهیه‌ی افراد فنی و تازه این‌ها در کشوری که نقاط سوق‌الجیشی آن یا کوه و یا زمین‌های رودخانه‌ای و باتلاقی است، خیلی قابل استفاده نباشد و این مسئله مآلاً روابط بین ما را که حالا در نهایتِ خوبی است به هم بزند. من از این صراحت و صداقت او لذت بردم.»

درواقع هدف آمریکایی ها فقط درآمد های کلان از طریق فروش اسلحه به ایران بود. پولی که از ایران وارد آمریکا می‌شد، با هیچ کجای دنیا قابل قیاس نبود. ایالات متحده هرساله حدود ۸ میلیارد دلار از طریق فروش اسلحه درآمد داشت که نیمی از آن را شاه ایران خرید می‌کرد.

خرید های نظامی سرسام‌آور شاه از آمریکا و انگلیس به حدی بود که آمریکایی‌ها منافع آن را برای خود فوق‌العاده می‌دانستند.

ژنرال ویلیامسون، رئیس هیئت مستشاران نظامی آمریکا در ایران، در پایان مأموریت دوساله ‌ی خود می‌گوید:«این دوسال (۱۹‌۷‌۱ -‌ ۱‌۹‌۷۳) به نظرم دویست سال طول کشید که در این مدت درمورد ۷۰۰ قرارداد به ارزش تقریبی ۴میلیارد دلار مذاکره کردم... ایران مرکز معامله‌ی خوبی بود. این کشور بوفه‌ی بازرگانان نام گرفته بود. این بوفه بسیار بزرگ، بسیار خوب بود و منافع تجاری در آن فوق‌العاده بود.»

با همه این اوصاف امروز نه تنها ما در عرصه نظامی به دیگر قدرت‌ها متکی نیستیم بلکه خود توانایی ساخت و تولید و حتی فراتر از آن فروش و صادرات تسلیحات راهبردی به کشورهای دیگر و قدرت‌های نظامی را داریم.

اکنون می‌توان با توجه به این حجم از وابستگی‌ به آمریکا و انگلیس در دوران پهلوی، ارزش و اهمیتِ قدرت درون زا و بومی ایران در مسئله تولیدات تسلیحاتی را بیشتر درک کرد و قدر استقلال برآمده از امنیت متکی به توانایی جوانان ایرانی را دانست.

پایان پیام/