سیمرغ 42| نگاهی به انیمیشن«ببعی قهرمان»؛ خواستن توانستن است
01:51 2024/02/10

ببعی نامی آشنا برای کودکان و بزرگسالانی است که بیننده شبکه پویا هستند. انیمیشنی که موفقیتش در نسخه سریالی، سازندگانش را بر آن داشت تا نسخه سینمایی از آن را هم تولید کنند. «ببعی» را حسین صفارزادگان و میثم حسینی در مقام کارگردان و محمدمهدی مشکوری در مقام تهیه‌کننده به پشتیبانی سازمان اوج ساخته و روانه چهل و دومین جشنواره فیلم فجر کرده‌اند.

داستان انیمیشن«ببعی قهرمان» روایتی جذاب و امیدآفرین است تا به مخاطب خود این باور را برساند که «خواستن توانستن است». در این انیمیشن ببعی بعنوان یک حیوان غیرپرنده سودای پرواز در سردارد. او با الگو قرار دادن شخصیت داستانی مورد علاقه‌اش یعنی جغد فضانورد تلاش می‌کند تا بر محدودیت‌هایش غلبه کند و از آنجا که دنیای انیمیشن‌ها از هیچ محدویت مرزی فکری برخوردار نیست، او  با همراهی خواهرش_ ببعو_ و دوستانش_ ماما و مومو و کرکی_ می‌توانند به آرزوی پرواز دست یابند.

داستان انیمیشن سینمایی ببعی قهرمان همانند سریالش خیلی کودکانه و مناسب گروه سنی قبل از دبستان می‌باشد. کار برای کودک بسیار پیچیده و سخت و مهم است. کودک از آنچه می‌شنود و می‌بیند یاد می‌گیرد. از آنجا که کودک در این سن بسیار کنجکاو است و با ذهن پرسشگر و دقیق خود مشتاق یادگیری است، اگر پویانمایی‌هایی تولید شوند که ضمن آموزش مهارت‌های زندگی با فرهنگ بومی و ملی کشور نیز همخوانی داشته باشند می‌توانند تاثیرات مثبتی را روی مخاطبان خود بگذارد. انیمیشن ببعی قهرمان به دلیل روایت ساده و روانی که دارد برای کودکان سنین پایین بسیار مناسب است و می‌تواند پیام خود را براحتی به آنها منتقل کند. تماشای این سبک انیمیشن‌ها که شخصیت اول داستان طی اتفاقاتی یاد می‌گیرد که چگونه با مسائل مختلف روبه‌رو شود و بر مشکلات فائق آید، باعث می‌شود تا کودک آن کار به‌طور ناخودآگاه در ذهن خود توانایی حل مسئله را کسب نموده و بهتر و راحت‌تر آن کار را انجام دهد.این انیمیشن با سیر داستانی خود به کودکان درس همبستگی و کار گروهی را در راستای دستیابی به رویاها، هر چند غیرممکن هم به نظر آید،می‌دهد.

نسخه دوبعدی بهتر است یا  سه بعدی؟

سازندگان ببعی برای ساخت نسخه سینمایی آن شخصیت‌ها را بصورت سه بعدی طراحی کرده‌اند که از نظر نگارنده شخصیت‌های دوبعدی سریال ببعی بسیار دوست داشتنی تر بودند. ببعی یک گوسفند است و باید همانگونه که در سریالش بود موهایش سفید باشد ولی موهای آبی ببعی و موهای صورتی ببعو در نسخه سینمایی آن در ذوق مخاطب می‌زند. همچنین شخصیت پدر و مادر آنها در سریال بسیار بهتر و دلسوزتر از نسخه سینمایی آن است، بگونه ای که پدر و مادر سریال از حیث رفتار و گفتار یک الگوی تمام عیار برای والدین بودند اما در نسخه سینمایی نقش مادر که بسیار کمرنگ است و پدر نیز بجای پدر فهیم و بادرایت سریال، پدری سست اراده و ضعیف و بزدل از شکست نشان داده می‌شود که مدام به دخترش می‌گوید بشین تو خونه و خرابکاری نکن! و مشخص نیست چرا به ناگهان در پایان داستان متحول شده و به یاری دخترش می‌شتابد! طراحی ظاهری این پدر هم نه تنها هیچ شباهتی به سریالش ندارد بلکه اصلا شبیه به یک گوسفند هم نیست و به نظر می‌رسد حیوان دیگری بجز گوسفند باشد. همچنین خواهر کوچک ببعی یعنی ببعو در روند داستان کاری به حز خبرجینی و به اصطلاح چغلی کردن انجام نمی‌دهد. او در کسری از ثانیه تمام اتفاقات را با تکیه کلام به بابا می‌گم به پدرش گزارش می‌دهد. تأکید داستان براین ماجرا و بامزه نشان دادن آن ممکن است تأثیر سوء برای مخاطب داشته باشد؛ مخاطبی که امروز کوچک است اما در آینده به یک جوان تبدیلمی‌شود و باید یاد بگیرد گاه در زندگی رازداری لازم است.

فیلمساز در داستان پرفراز و نشیب خود می خواهد نشان دهد یک بچه با روحیه امید و سرزندگی می‌تواند قهرمان شود و درس امید و تلاش را به بزرگترها  هم نشان دهد. شخصیت آقای جغد بعنوان مدیر مدرسه و نویسنده مجموعه کتاب جغد قهرمان، در ابتدای داستان شخصیتی محکم و قوی نیست و با روحیه افسرده و شکست خورده در گوشه عزلت پیانو می‌نوازد و گویی فقط آرزوهای دست نیافتنی اش را در کتاب می‌نویسد و هیچ اعتقادی به آنچه می‌نویسد ندارد. این ببعی است که روحیه تلاش و تسلیم ناپذیری را در او زنده می‌کند. گرچه با توجه به روند داستان انصراف  جغد در مسابقه مقدماتی با تیم مدرسه خانم بوقلمون چندان قابل قبول نیست.

ببعی قهرمان برای جذب مخاطب از آهنگ های زیبا و ترانه های پرمحتوا هم بهره برده است؛ یادمان بیاید ترانه ببعی با موضوع کتابخوانی و بویژه بازسازی آهنگ جان مریم استاد محمد نوری که به زیباترین شکل با ترکیب بند نمیریم به خونه توسط ببعی و دوستانش خوانده می‌شود و در مقابل فیلمساز برای نشان دادن ذات بدجنس و خبیث خانم بوقلمون که معتقد به پیروز شدن به هر قیمتی است، از سبک رپ برای شعرخوانی او استفاده می‌کند.

در پایان گفتنی است سازندگان انیمیشن ببعی در اقدامی جسورانه با خلق یک شخصیت دختر بعنوان قهرمان برخلاف بسیاری از پویانماییها‌ که قهرمانشان پسر است، گام بزرگی در جهت تزریق روحیه اعتماد به نفس به دختران برداشته‌اند و اقدام آنها قابل تقدیر است و یک ببععی می‌تواند جایگزینی عالی بجای شخصیت کیتی در انیمیشن‌های خارج می‌باشد. 

لازم است برای اکران از لحاظ صداگذاری  مشکلات را حل کنند؛ چراکه در هنگام شعرخوانی شخصیت‌ها بقدری موسیقی متن زیاد است که مخاطب متن ترانه را نمی‌شنود بخصوص ترانه کرکی_ سنجاب داستان_ را که حرف زدن معمولی اش هم نامفهوم است. همچنین لازم است اگر در تدوین ریتم آن تندتر شده و اسلوموشن های زائد حذف شوند . آنگاه نمایش آن برای مخاطب نروه سنی الف می‌تواند جذاب باشد و مهم‌ترین پیام خود یعنی پیروزی نیروی اراده و پشتکار و در یک کلام امید را به مخاطب هدف خود انتقال دهد.

نویسنده: نفیسه ترابنده

پایان پیام/