خبرگزاری فارس ـ گروه هنر، محمد کلهر: پنجاه و نهمین دوسالانه ونیز به دلیل شیوع ویروس کرونا با یک سال تأخیر از شنبه ۳ اردیبهشت در شهر ونیز ایتالیا آغاز شده و تا یکشنبه ۶ آذر امسال برپاست. در این دوره و بر خلاف دوره قبلی، کشورمان حضور ندارد. معاون امور هنری وزیر ارشاد، «فقدان بودجه» و «مشخص نبودن مدیرکل هنرهای تجسمی» را دلیل اصلی این غیبت عنوان کرده بود.
اما در این دوره، غرفه برخی کشورها با استقبال مخاطبان و هنردوستان مواجه شده که غرفه (پاویون) فرانسه یکی از آنهاست.
پاویون فرانسه در دوسالانه ونیز امسال، با ارائه «رؤیاها عنوان ندارند» هنرمند الجزایریالاصل ساکن پاریس «زینب سدیرة»، از سوی هیئت داوران پنجاه و نهمین دوسالانه ونیز، جایزه ویژه دریافت کرد.
آنطور که «عرب نیوز» نوشته، این ارائه یک ویدئواینستالیشن است و طی آن، فیلمی (ساخته سدیرة) بر اساس فیلمهای دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ فرانسه، ایتالیا و الجزایر پسااستعمار، به موضوعاتی نظیر استعمار، تبعید، نژادپرستی و تبعیض به شیوهای ظریف و طنازانه میپردازد.
سدیرة میگوید که ساخته جدید او همچنین ادای احترامی به فیلم سینمایی «نبرد الجزیره» به کارگردانی «گیلبرتو پونتهکوروو» فقید است که در جشنواره فیلم ونیز ۱۹۶۶ برنده شیر طلایی شد. او بازآفرینی فیلمهای قدیمی را روشی برای یادآوری گذشته در زمان حال میداند.
* سرگذشت یک خانواده الجزایری در دوران پسااستعمار
«جناح الفرنسی» درباره این غرفه نوشته است: زینب سدیرة پاویون فرانسه را به یک استودیوی فیلم تبدیل کرده و مرزهای بین خیال و واقعیت، بین حافظه شخصی و جمعی را محو کرده است. او یک برنامه زنده عاشقانه اجرا میکند و مخاطبش را به یک اجرای اغوا کننده میبرد: یک زوج در یک اغذیهفروشی پاریسی به سبک فیلم کلاسیک تاب میخورند و اتاقهای نشیمن در الجزایر در دهه ۱۹۵۰ و پاریس در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۸۰ از صفحه سینمای عتیقه در پشت بار، قابل مشاهده است.
این فیلم ۲۳ دقیقهای، داستان خانواده او را در دوران پسااستعماری را به جذابترین شکل روایت میکند. سدیرة خود را در میان الجزایریهایی نشان میدهد که در دهه ۱۹۵۰ (قبل از تولد او) با دوستان و خانوادهاش به فرانسه وارد شدند.
این فیلم از جریان سیال و با استفاده از تکنیکهای سینمایی (مانند پردازش مجدد و جاسازی تصویر در تصویر) استفاده میکند تا نشان دهد در تاریخ و همچنین در سینما چه چیزی واقعی است و چه چیزی تخیلی. او در پسزمینه، مستند «دستهای رها» ساخته انیو لورنزینی، کارگردان ایتالیایی محصول ۱۹۶۴ برجسته میکند. این اولین محصول مشترک ایتالیا و الجزایر است.
ایندیپیندنت عربی هم درباره غرفه فرانسه و اثر سدیرة نوشته است: او در جزئیات اثر خود از واژگان فرهنگ الجزایر استفاده کرده و آن را به عناصر ذهنی مرتبط میکند.
این ارائه حاوی فیلمها، عکسها و اینستالیشنهای مختلف است. آثار سدیرة بر تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در سطح الجزایر پس از دوران استقلال و تأثیر و پیامدهای دوره استعمار بر ماهیت روابط بین الجزایر و فرانسه متمرکز است.
سدیرة درباره فیلم خود به «آرت نت» گفته است: این فیلم در ماه ژانویه در همین دکورها فیلمبرداری شده است. از همان ابتدا میدانستم که میخواهم غرفه را به یک استودیوی فیلم تبدیل کنم و طراحی صحنه و لباس وجود خواهد داشت. اینکه من آنجا فیلمبرداری کردم و سپس وسایل آنجا میماندند، تقریباً انگار باید وحشتزده استودیو را ترک کنیم و همه چیز را پشت سر بگذاریم، دوربینها، کابلها، اثاثیه و ...
آنطور که نیویورکتامیز نوشته، سدیرة در سال ۱۹۶۳ در فرانسه متولد شد، یک سال پس از استقلال الجزایر از فرانسه. او بزرگشده پاریس است و همانطور که فیلم نشان میدهد، موضوع نژادپرستی به عنوان محصول یک میراث استعماری، همواره دغدغهاش بوده است. او در آثار خود مرتباً مضامینی همچون مهاجرت، تغییر نسل و آسیبهای روحی و اثرات استعمار را گنجانده است.
از زمان حضور فرانسه در بینال ونیز در سال ۱۹۱۲، تنها تعداد انگشتشماری از هنرمندان زن در پاویون فرانسه نقشآفرینی کردهاند که سدیرة یکی از آنهاست. او از طبقه مهاجران کارگر در فرانسه است و جامعه او چندین دهه از نژادپرستی و تبعیض رنج برده است.
انتهای پیام/