خبرگزاری فارس؛ یادداشت- سید مهدی سیدی:

اما فارغ از محاسن و منفعت‌های فراوان استفاده از فناوری‌های نوین ارتباطی، ملاحظات تکان‌دهنده‌ای نیز پیش روی ما قرار دارد. به‌عنوان نمونه پیمایش‌های علمی و پژوهش‌های جهانی نشان می‌دهد، عضویت در شبکه‌های اجتماعی، عموما باعث ناشادی و توسعه غم‌ها و حسرت‌ها می‌شود. در تحلیل این آمارها، ادله روشنی پیش روست از جمله آنکه اساسا میزان تأثیرگذاری خبرهای منفی و غمگینانه در ذهن انسان بیشتر و ماندگارتر از خبرهای خوب است و چون فضای مجازی فضای دیده و پسندیده شدن است، کاربران برای آنکه دنبال‌کنندگان بیشتری پیدا کنند به‌صورت ناخودآگاه به سمت نشر و بازنشر خبرهای مسموم و یا سیاه حرکت می‌کنند؛ اینچنین است که زیست طولانی‌مدت و بدون محافظت در این فضا، انسان را به سمت غم و «احساس تاریک» پیش می‌برد.

ولی به‌رغم این رویه عمومی و فراگیر، برخی مناسبت‌ها و روزهاست که این روند کلی را می‌شکند و فضای مجازی را به سمت شادی و نشاط پیش می‌برد به‌گونه‌ای که کاربران فضای مجازی در آن لحظات بیشتر دوست می‌دارند شادی‌ها و احساسات مثبت خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و به تعبیری صفحه خود را چراغانی کرده و شیرینی پخش کنند!

نتیجه یک پژوهش علمی که از طریق مرکز افکارسنجی خبرگزاری فارس صورت گرفته است نتایج جالبی را به دست می‌دهد. این پیمایش که به تحلیل عواطف کاربران اینستاگرام در بازه یکساله (تیر ۱۴۰۰ تا تیر ۱۴۰۱) پرداخته است نشان می‌دهد قله‌های شادی مردم در فضای اینستاگرام چندین روز خاص است که با تطبیق با تقویم روشن می‌شود این روزها جایی نیست جز مناسبت‌هایی نظیر عید نوروز و اعیاد مذهبی. شادترین روز در اینستاگرام روز عید نوروز بوده است که به‌صورت طبیعی و به خاطر آغاز سال جدید، همه کاربران به تبریک عید و تقسیم شادی‌هایشان مشغول می‌شوند و در آن لحظات هیچکس تمایل ندارد به غم‌های گذشته یا ترس‌های آینده بیندیشد و با یک قرارداد نانوشته همه مهمان سفره شادی می‌شوند. اما نکته حائز اهمیت آن است که عمده مناسبت‌های دیگر که در قله شادی قرار داشته اعیاد مذهبی است؛ از عید غدیر و فطر و قربان گرفته تا میلاد امیرالمؤمنین (ع) و حضرت فاطمه (س) و سایر ائمه (ع).

این آمار می‌تواند مؤید دو تحلیل مهم باشد:

نخست آنکه برخلاف جوسازی‌های رسانه‌ای، اساسا مذهبی‌گری و باورمندی به اعتقادات دینی در جامعه ما، منجر به یأس و غم و سیاهی نمی‌شود و به همان اندازه که در مراسم عزاداری، نشاط معنوی را بازتولید می‌کند در اعیاد نیز شادی مستقیم، مسرت و سرور را به جامعه هدیه می‌دهد.

دوم آنکه بدنه اصلی مخاطبان در شبکه‌های اجتماعی، باورمند به دین و معتقد به ارزش‌های اسلامی هستند و بدون هیچگونه هماهنگی و یا دستورات رسمی، خود به نکوداشت مناسبات دینی می‌پردازند.

این دو تحلیل می‌تواند در بسیاری از تصمیم‌گیری‌های فردی و اجتماعی، جهت‌آفرین باشد و ما را از تصورات موهوم نجات دهد.

پی‌نوشت: با تشکر از مرکز افکارسنجی فارس

انتهای پیام/