به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس هرساله در پایان شهریورماه برگزار می‌شود که امسال نیز فراخوان‌ دریافت آثار در این حوزه در اوایل مردادماه سال جاری داده شده است. در همین خصوص با محمد قاسم فروغی جهرمی دبیر علمی بیستمین دوره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس به گفت‌وگو نشستیم.

محمدقاسم فروغی جهرمی

محمدقاسم فروغی جهرمی، دبیر علمی انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس با اشاره به هدف این مراسم گفت: اصولاً انتخاب کتاب دفاع مقدس هدفش تکریم، تجلیل و تقویت کتاب‌های عرصه دفاع مقدس است. در ۱۹ دوره قبلی بیشتر به تکریم، تثبیت وشناسایی موضوعات پرداخته می‌شد و از دوره‌ دهم به بعد وارد عرصه تأثیرگذاری در تولید آثار دفاع مقدس شدیم. از دوره هفدهم که مجدداً سعی کردیم، تحولی در انتخاب کتاب دفاع مقدس داشته باشیم، شعارهایی برای برگزاری برنامه با رویکرد تولید و ارزیابی کتاب‌ها انتخاب کردیم تا به غیر ارزش‌های فنی در حوزه دفاع مقدس موضوعات اساسی را به عنوان معیار و محور در کتاب دفاع مقدس قرار داده باشیم. این شعارها برگرفته از بیانات مقام معظم رهبری است؛ به طور مثال ما در سال ۹۶ شعارمان پاسداشت ثروت ملی بود که از میان بیانات رهبر انقلاب در سال ۹۵ انتخاب کردیم.

وی در خصوص شعار این دوره اظهار داشت: شعار این دوره معرفت‌افزایی و مقابله با تحریف است. رهبر انقلاب در سال ۹۹ در دیدار با پیشکسوتان دفاع مقدس فرمودند: هر چقدر از دفاع مقدس دور می‌شویم، معرفت‌مان نسبت به دفاع مقدس باید بیشتر ‌شود؛ چرا که تحریف فعالیت می‌کند.

نویسنده کتاب «مقوله‌ها و مقاله‌ها» با اشاره به برنامه‌ دوره‌های گذشته در خصوص روند بیستمین دوره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس گفت: ما موظفیم که در عرصه دفاع مقدس تولید، نشر و ارزیابی موضوعاتی را مورد توجه قرار دهیم که در عرصه تولید مورد استفاده اهالی این عرصه قرار گیرد. بر همین اساس داوری صورت می‌گیرد. در راستای شعار دوره پیش که هویت ملی بود حدود ۴۰ نشست تخصصی در تبیین هویت ملی و آثار فاخر برگزار شد. این ۴۰ نشست حاصل همکاری بیش از ۱۰۰ نفر از اساتید و صاحبنظران این حوزه بود. محصول این همکاری در حال تدوین است تا در آینده نزدیک منتشر شود. دوره پیش سعی کردیم با نهادهای مختلف در این خصوص همکاری‌هایی را داشته باشیم.

دبیر علمی بیستمین دوره کتاب دفاع مقدس در خصوص برنامه‌های این دوره اظهار داشت: در موضوع معرفت افزایی و مقابله با تحریف سلسله نشست‌هایی برگزار می‌کنیم تا مسأله معرفت و تحریف تبیین شود و همچنین دلایل و راهکارهای مقابله با آن را بررسی کنیم. در بیشتر این نشست‌ها علاوه بر حضور داوران از صاحب نظران و تمام افرادی که ما را در راستای شعارمان کمک کند، استفاده خواهیم کرد.

وی ادامه داد: در دوره‌ گذشته حدود ۱۹ گروه داوری داشتیم که در این دوره به ۲۳ گروه افزایش پیدا کرده است. تاکنون موضوعات تخصصی چون شعر، ادبیات، زندگینامه داستانی، تاریخ شفاهی، تاریخ پژوهی، هنر و ... پرداخته می‌شد و در این دوره سعی کردیم به عرصه‌های دیگر ورود کنیم. به همین دلیل امسال کتاب‌های صوتی، ویرایش، زبان فارسی و کتاب و کتابداری به صورت گروه‌های جداگانه را در نظر گرفتیم.

فروغی افزود: انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس صرفاً یک بحث داوری در عرصه کتاب نیست، بلکه جنبه کارگاهی و آموزشی را از دوره‌های گذشته در نظر گرفته‌ایم و تلاش می‌کنیم در دوره‌های بعدی گسترش یابد تا با ناشران و مخاطبان همراه شویم و تأثیری در بهبود کیفیت آثار تولید داشته باشیم.

دبیر علمی جشنواره بهترین کتاب دفاع مقدس خاطرنشان کرد: چرخه انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس را به صورت کامل در نظر گرفتیم؛ یعنی از زمانی که یک سوژه در انتشارات مطرح و سفارش داده می‌شود و نویسنده‌ای به هرحال اعلام آمادگی می‌کند و در نهایت کتاب تولید می‌شود تا زمانی که کتاب به دست مخاطب برسد. در دوره پیش یک کتابداری را که در استان خراسان فعالیت‌زیادی در امر کتابخوانی انجام داده بود معرفی کردیم. سعی می‌کنیم که به خلاقیت‌ها و ابتکارتی که به ما اطلاع رسانی می‌شود، توجه کنیم.

وی با اشاره به سه گروهی که تازه به فرآیند داوری این جشنواره اضافه شده است، گفت: در این دوره دو گروه زبان فارسی و ویرایش را تازه تشکیل دادیم. البته در دوره‌های گذشته به آثاری که این ویژگی‌ها را داشتند توجه می‌کردیم، اما در این دوره به صورت تخصصی و دقیق‌تر می‌پردازیم تا امر ویرایش را امری مهم نشان دهیم. در زبان فارسی ویژگی‌هایی چون رسایی، بلیغ بودن و مواردی از این دست مورد توجه داوران قرار خواهد گرفت. داوران کتاب‌های صوتی، گروهی هستند که در امر کتاب صوتی فعال‌اند و با شیوه نامه‌ای که وجود دارد آثار را مورد بررسی قرار می‌دهند، چرا که کتاب‌های صوتی فقط متن نیستند. کتاب صوتی یک اثر هنری است که باید از تمام ابعاد مورد توجه قرار بگیرد.

فروغی جهرمی با اشاره به فرآیند داوری در این دوره اظهار داشت: در مرحله اول حدود ۷۰ درصد آثار از چرخه انتخاب حذف می‌شوند. داوران کتابی را که تشخیص می‌دهند نمی‌تواند در مراحل بعدی رای بیاورد کنار می‌گذارند و از میان گزینش شده‌ها، پالایشی صورت می‌گیرد. زمانی که از میان هر گروه حدود ۲۰ اثر باقی بماند، داوران آنها را مورد ارزیابی قرار می‌دهند و در تمام مراحل داوری هر کتاب باید حداقل نظر سه داور را دریافت کند. مسأله مهم این است که به داوران گفته‌ایم باید در برابر نظرات خود پاسخگو باشید و همچنین اگر به سوژه‌ای نو رسیدید، معرفی کنید. البته در فرم‌های داوری به پرداخت، سوژه، نثر و ... که حدود ۱۰ مورد است، توجه می‌شود و کتابی که بیش از ۹۰ درصد امتیازات را کسب کند، اثر فاخر معرفی می‌شود. متأسفانه در دوره پیش اثر فاخر نداشتیم.

نویسنده کتاب «خورشید زابل» در خصوص نحوه جمع‌آوری آثار در این حوزه بیان کرد: روش گردآوری انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس، شیوه‌ای است که خود مجموعه، کتاب‌ها را جمع‌آوری می‌کند و مورد داوری قرار می‌دهد؛ در صورتی که در سایر جوایز ادبی باید اثر ارسال شود تا مورد بررسی قرار گیرد.

این دوره ویژه کُتبی است که در سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰ به چاپ رسیده‌اند. این کتاب‌ها می‌توانند در انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس شرکت کنند و نیز متقاضیان تا پایان شهریور ماه سال جاری مهلت دارند آثار خود را به دبیرخانه بفرستند.

انتهای پیام/