تولید محصول مناسب برای مخاطب حساس کودک که آیندهسازان کشورمان هستند، مسئله بسیار مهمی است.توجه ویژه به کودکان به عنوان مخاطبین راهبردی تلویزیون باید از سیاستهای مهم و اولویتدار سازمان صداوسیما باشد، از این رو در سال 91 اولین شبکه تلویزیونی کودکان با نام پویا و 4 سال بعد شبکه نهال راهاندازی شد.
خوشبختانه در این سالها برنامههای بومی مناسبی از این شبکه ساخته و پخش شده است. برنامههایی که تمام عمر کودکیمان انتظارش را میکشیدیم اما جز برنامههایی با فرهنگ غرب تلویزیون چیزی برای ارائه نداشت. ذهن کودکان دیروز پرشده بود از برنامههای موش و گربه، پلنگ صورتی، میکی موس، پت و مت، بارباپاپا، زورو و....
مدیران فرهنگی کشور خیلی دیر اما بالاخره دست بکار شدند تا کودکان امروز در میان حجم عظیم انیمیشنهای خارجی تعدادی هم برنامه و انیمیشن ایرانی ببینند. در عمر ده ساله شبکه پویا از یک سو متأسفانه تعداد برنامههای تولیدی بسیار کم است اما از سوی دیگر کیفیت قابل قبول این برنامه چه از لحاظ فنی و گرافیکی و چه از لحاظ محتوای جذاب مایه خوشحالی است، کیفیتی که درصدد بوده تا کمیت پایین آن را جبران کند.
تولیداتی که سعی کردند تا در درجه اول، با کیفیت خوب ظاهری کودک را جذب کنند و وی را پای برنامه بنشانمد و در درجه دوم به لحاظ محتوایی غرق در دنیای کودکان باشند و مضامینی مرتبط با دنیای آنها را به تصویر بکشد.
برنامه «پاشو پاشو کوچولو»؛ بانمایش فضای شاد و رنگارنگ یک خانه بازی و حضور آقای اوی دوست داشتنی و تپل و آقای شما که هربار در نقش یک شغل ظاهر میشد توانست در میان بچهها محبوب شود.
برنامه موفق «خانه آبنباتی»که این روزها تکرار آن در حال پخش است و در آن عروسکی به نام نیما هر روز چالشهای جدیدی را با بابا فرامرز و مامان نبات تجربه میکند، پدر بزرگ و مادربزرگی دوست داشتنی و با صبر و حوصله که بجای دعوا و تذکر مستقیم به نیما در قالب شخصیتهای داستانی طی یک نمایش، نیما را متوجه اشتباهاتش میکنند.
برنامه«آفتابگردون »یکی دیگر از برنامههای موفق این شبکه با نگاهی قرآنی و دینی است. عمو روحانی این برنامه بقدری آرام و متین است و در مقابل شیطنتهای طوطو و پارسا با صبوری برخورد میکند که بچهها تصویری دوست داشتنی از یک روحانی در ذهنشان نقش میبندد.
«دورت بگردم ایران»هم از جمله برنامههای پرمخاطب شبکه نهال است که میکوشد تا شهرهای ایران را در قالب یک سفر خانوادگی به مخاطبانش بشناساند.
برنامه «مهد پویا»که قدمت زیادی دارد، از جمله برنامههای آموزش محور وموفق این سالهای شبکه پویا میباشد. در این برنامه علاوه بر آموزش مفاهیم پایه و کاردستی های ساده،یک قصهگوی مهربان قصههای زیبا تعریف میکند. خرس مهربون، خرگوش ناز، پیشی ملوس، گاو پرزور و فیل بزرگ، عروسکهای دوست داشتنی هستند که قصهها را برای بچه ها نمایش میدهند.
«پیم وپم»نیز نامی آشنا برای مخاطبان این شبکه است. خواهر و برادری مهربان با قیافههای بامزه که در هر قسمت در قالب قصه کودکان را با کلمات جدیدی آشنا میکنند.
در این سالها تولیدکنندگان انیمیشنهای ایرانی توانستهاند انیمیشنهایی چون ببعی، نقاش کوچولو، تندر، بچههای ساختمان گلها، مهارتهای زندگی، میچکا، اتل متل یه جنگل، بیشه مثلها، کارتونیها، قصههای سعید، ماهی بادکنکی و...برای کودکان و انیمیشنهایی چون پهلوانان، آرمن، شهر موشکی، پایگاه مرزی و... برای نوجوانان را روانه آنتن کنند.
در این میان انیمیشن«ببعی»جایگاه خاصی میان کودکان دارد، انیمیشنی که روایت زندگی روزمره یک خانواده است. بجز نکات آموزشی ارزشمند این کارتون و تناسب آن با فرهنگ ایرانی اسلامی، نمایش تصویری منطقی، ایده آل و همراه از پدر و مادر این خانواده نیز میتواند الگویی برای والدین امروز باشد.
شبکه پویا از زمان تاسیس تاکنون میتوانست با طرح چند پروژه طولانیمدت، خود را بیش از یک شبکه تلویزیونی مطرح کند؛ یک سازمان و ظرفیت «نشاندار» که بتواند در حوزههای دیگر نیز فعال باشد، پیوستی که امروز بسیاری از کمپانیهای تولید برنامه و انیمیشن برای کودکان قائل به آن هستند. نبود برنامههای طولانیمدت در این شبکه باعث شده امروز دستش خالی باشد.
همانطور که ملاحظه شد مدیران و مسئولان شبکه پویا از لحاظ تعداد برنامههای تولید داخلی در یک دهه نتوانستهاند عملکرد قابل قبولی داشته باشند. هنوز بیش از نیمی از برنامههای این شبکه انیمیشنهای خارجی است. این در حالی است که ضرورت ساخت برنامههای بومی مناسب کودکان برای همه واضح است.
گرچه کارنامه ده ساله شبکه پویا آثار درخشانی در خود دارد اما این شبکه با رسالتی که در امر تربیت فرزندان ایرانی دارد باید بیش از این مورد حمایت قرار گیرد. تلاشهای مدیران و دست اندرکاران این شبکه بر کسی پوشیده نیست، اما عرصهی کار کودک میدانی وسیع است که هرقدر در آن قدم برداشته شود باز هم مسیر برای پیمودن باقی میماند. کودکان ما نیاز دارند در میان حجم انبوهی از انیمیشنها و قهرمانان خارجی،کارتونهایی را ببینند که با عرف اخلاقی و دینی جامعهشان متناسب باشد و قهرمانانی را الگوی خود قرار دهند که برآمده از کشورشان باشند تا بتوانند با آنها همذات پنداری کنند.
اختصاص یک شبکه ویژه ظرفیت بزرگی را در اختیار مدیران و سازندگان داخلی گذاشته است که تاکنون ننتوانستهاند اند از آن بهره لازم و کافی را ببرند.
پایان پیام/