جشنواره موسیقی فجر در سال ۱۳۶۴ فعالیت خود را با عنوان «جشنواره سرود و آهنگهای انقلابی» آغاز کرد. این رویداد ملی به مدت چهار سال با همین نام به فعالیت خود ادامه داد و در آن سالها تنها محملی محسوب میشد که اهالی موسیقی میتوانستند به اجرای برنامه و برگزاری کنسرت بپردازند. چهار سال پس از برگزاری «جشنواره سرود و آهنگهای انقلابی»، این رویداد با عنوان «جشنواره موسیقی فجر» به فعالیت خود ادامه داد که با پایان هشت سال جنگ تحمیلی علیه ایران نیز همراه بود. این رخداد آغازی دوباره برای این جشنواره بود. این جشنواره در آستانه 36 سالگی قرار دارد و به ریاست محمد الهیاری فومنی مدیریت میشود.
بیشک جشنواره موسیقی فجر مهمترین رویداد موسیقایی کشور محسوب میشود و اعتبار این جشنواره طی سالیان و با حضور چهرههای شاخص عرصه موسیقی و با ارائه آثاری درخور حاصل شده است، رویدادی که متاسفانه طی سالهای اخیر در حد و اندازه خودش جدی گرفته نمیشود.
در همین خصوص گفتگویی داشتیم با «رضا شایسته» رهبر ارکستر، آهنگساز و خواننده موسیقی ایرانی و ارکسترال که در چندین دوره از جشنواره موسیقی فجر حضور داشته است. او با ارکستر چکاوک در ادامه میخوانید:
رضا شایسته فارغالتحصیل کارشناسی ارشد در رشته مهندسی محیطزیست است. ویلن را ابتدا نزد آقای منوچهر گودرزی فراگرفت و سپس نزد زندهیاد استاد اسدالله ملک به فراگیری ردیفهای ایشان و همچنین از محضر اساتید حسن اعتمادی، ابراهیم لطفی و همایون رحیمیان به یادگیری ردیفهای استاد صبا و ویلن کلاسیک پرداخت و در ادامه نزد استاد وارطان ساهاکیان در یادگیری تئوری موسیقی، سلفژ، هارمونی، کنترپوان، ارکستراسیون و همچنین نزد استادان نصیر حیدریان و منوچهر صهبانی در یادگیری رهبری ارکستر کسب فیض نمود. او عضو پیوسته (بالاترین درجه عضویت) کانون نوازندگان و مدرسان خانه موسیقی ایران و همچنین دارای مدرک درجه دو هنری (معادل فوقلیسانس موسیقی) از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
شایسته ارکستر بزرگ چکاوک را در سال ۷۷ تشکیل و بعد از ثبت آن در وزارت ارشاد و اخذ درجه کیفی الف به برگزاری اجراهای متعدد در فرهنگسراها، حوزه هنری، تالار وحدت، جشنوارههای فجر و همچنین شبکههای مختلف صداوسیما پرداخت. ارکستر بزرگ چکاوک با دریافت پروانه نمایش از وزارت ارشاد، چهار آلبوم تصویری مربوط به کنسرت ادوار ۸۷-۸۸-۹۰-۹۳-۹۴منتشر کرده است.
جشنواره موسیقی فجر یکی از معدود رویدادهای مهمی است که در آن جمع قابل توجهی از هنرمندان تراز اول در یک زمان خاص و با ارائه بهترین آثارشان گرد هم میآیند و موسیقی کشور نیز برآیندی کلی از شرایط روز این هنر را در قالب این جشنواره بدست میدهد. ضمن اینکه بسیاری از هنرمندان اعتبار خود را از همین جشنواره موسیقی فجر کسب میکنند.
قبلا فراخوان جشنواره اوایل یا نهایتا اواسط فصل تابستان منتشر میشد. هنرمندان آثارشان را به دبیرخانه جشنواره ارسال میکردند و تا همین حوالی آبانماه هم مشخص میشد که چه گروهها و خوانندهها و چه آثاری قرار است در جشنواره حضور داشته باشند و به اجرای برنامه بپردازند. ولی متاسفانه امسال میبینیم فراخوان جشنواره هفته آخر مهرماه و منتهی به اوایل آبانماه تازه فراخوان منتشر میشود و هنوز هیچ چیز مشخص نشده است.
متاسفانه این مشکل در مورد اعلام دبیر جشنواره هم صدق میکند و معمولا در سه ماهه اول سال دبیر مشخص میشد اما امسال هنوز تا این تاریخ حکم قطعی دبیر جشنواره موسیقی فجر زده نشده است. حالا ما اگر چندین جشنواره معتبر در این سطح میداشتیم، جای نگرانی نبود و میگفتیم این نباشد، فلان جشنواره هست و چرخ موسیقی و اجراها به خوبی میچرخد، ولی متاسفانه زمانیکه ما فقط همین یک جشنواره معتبر را داریم، انتظار میرود که به نحو احسن و در مناسبترین زمان ممکن برنامهریزیها صورت بگیرد، دبیر معرفی شود و فراخوان سر موعد خود منتشر شود لیکن هیچ کدام از اینها به درستی و در موعد مقرر خود انجام نگرفته است.
متاسفانه در شرایط فعلی کنسرتها تعطیل شده، که واقعا حیف است و میتوانست شرایط به گونهای پیش برود که کنسرتها برگزار شود چراکه هیچ چیز به اندازه کنسرت و اجرای موسیقی باعث روحیهبخشی و ایجاد نشاط و سرزندگی در جامعه نمیشود.
متاسفانه علاوه بر تاثیرات منفی تعطیلی کنسرتها بر نبود نشاط و روحیهبخشی در جامعه، تعطیلی این بخش آسیب جدی بر امرار معاش بسیاری از هنرمندان زده است. من بسیاری از هنرمندان و نوازندهها را میشناسم که در این حدود سه ماهه که کنسرتها تعطیل شدهاند، در شرایط بسیار دشواری بهسر میبرند به نحوی که بسیاری از این هنرمندان برای گذران زندگی و مخارج خانواده مجبور به فروختن سازهای خود شدهاند که این قضیه واقعا تاسفآور است و فکری برایش نشده است.
انتظار ما از دفتر موسیقی این است که ارتباطی که مدتهاست با اهالی موسیقی و هنرمندان این صنف قطع شده، برقرار شود. از آقار الهیاری مدیرکل دفتر موسیقی توقع داریم که با اقشار مختلف هنرمندان موسیقی جلسه بگذارند و به درد دلها و مشکلاتشان گوش دهند و واقعا به فکر کمک به این قشر آسیبپذیر باشند. الان بفرمایید آخرین باری که با هنرمندان جلسه داشتهاند چه زمانی بوده است؟
همین جشنواره فجر اگر با تمرکز بر همین رفع مشکلات هنرمندان و ارائه آثار خوب و ایجاد بازار مطلوب برای کالای هنر برنامهریزی شود باعث گشایش در امور مالی و اقتصادی خانوادههای همین هنرمندان خواهد شد و واقعا ظرفیت بالایی دارد اگر خوب و درست برنامهریزی شود هرچند بازهم تکرار میکنم که ما برای برگزاری جشنواره امسال زمان زیادی نداریم و هنوز هیچ کاری هم انجام نشده است.
آقای عبدی گزینه خوبی است هرچند گزینههای خوب زیاد داریم لیکن من به انتخاب دفتر موسیقی احترام میگذارم. ولی مساله مهم این است که ما فقط سه ماه آبان، آذر و دیماه را فرصت داریم. کی برنامه ریزی انجام پذیرد؟ کی آثار انتخاب شوند، و کی برنامه اجراها و رویدادهای جشنواره تنظیم و اعلام شود و من واقعا نمیدانم در این فرصت کوتاه مسولین برگزاری چطور میخواهند برنامهریزی کنند.
به نظر من امور موسیقی در این دوره کند پیش میرود که این قضیه در مورد صدور مجوز آثار و تولیدات جدید حوزه موسیقی نیز صدق میکند.
متاسفانه علاوه بر تمام موانع و مشکلات و معضلات بروکراتیکی که در صدور مجوز کنسرت وجود دارد، شما اگر کنسرت هنرجویی داشته باشید، حق تصویربرداری ندارد و به هیچ عنوان مجوز فیلمبرداری نمیدهند. در صورتیکه هنرجوها به شدت علاقمند هستند که فیلم کنسرت و اجرای خود را داشته باشند و تماشا کنند اما متاسفانه این مساله وجود دارد و هیچ گونه مجوزی برای تصویربرداری داده نمی شود. ما در کنسرتی که در نیاورانبا هنرجوها داشتیم این مساله برایمان پیش آمد و هرکاری کردیم نتوانستیم مجوز فیلمبرداری از اجرا را بگیریم که به شدت موجب دلسردی و ناراحتی هنرجوها شد و همینجا از مسولین خواهشمندم که نسبت به رفع و رجوع این قضیه و دستوری مبنی بر صدور مجوز تصویربرداری از کنسرت هنرآموزان دستور مقتضی صادر شود.
پایان پیام/