به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس، رسانهای شدن فرهنگ و جامعه شکل جدیدی از روابط اجتماعی را ایجاب میکند. بهتر است بگوییم شبکههای اجتماعی جامعه جدیدی را خلق کردهاند که پیشتر به آن جامعه شبکهای میگفتند. ون دایک، استادنامدار زبانشناسی و دانش ارتباطات، جامعه شبکهای را جامعهای توصیف میکند که در آن ترکیبی از شبکههای اجتماعی و شبکههای رسانهای مبانی و ساختارهای کلیدی جامعه را در هر سه سطحِ فردی، سازمانی و اجتماعی شکل میدهد. او اعتقاد دارد جامعه کنونی به طور فزایندهای سازماندهی میشود و ارتباطات خود را تغییر میدهد و این تغییر از طریق فناوری اطلاعات و ارتباطات محقق شده است بدین ترتیب ارتباطات چهره به چهره افراد به ارتباطات مجازی از طریق شبکههای رسانهای اجتماعی تغییر کرده است.
در جامعه شبکهای هر کسی میتواند با تمام اعضا ارتباط برقرار کند، اما برای بهبود و افزایش کمیت و کیفیت این ارتباط سلبریتی موهبتی دارد که دیگران ندارند سلبریتی میتواند با یک اشاره بخشهای زیادی از اجتماع مجازی را تحتالشعاع خود قرار دهد، ضمن اینکه بیم آن میرود که سلبریتی کنش و فعالیت سایر اعضا را نیز محدود کند. چنانکه فرد با دنبال کردن سلبریتی در رسانههای اجتماعی توهم ارتباط با افراد معروف را داشته باشد.
کاستلز معتقد است تعامل میان این فرایندها یک ساختار نوین اجتماعی مسلط، یک اقتصاد نوین و یک فرهنگ نوین را به عرضه وجود آورده است. سلبریتیها محصول تعامل این فرایندها هستند و بدون وجود جامعه شبکهای ظهور نمییابند. اما حضورشان اقتصاد جهانی و فرهنگ جدید را دگرگون کرده است. سلبریتیها تضمین دهنده و ضامن این وضع هستند. سلبریتیهای ایرانی یکی از پیاده نظامهای این فرهنگ جدید و اقتصاد نویناند. آنان دائما ناله میکنند که چرا ایران هنوز به بازار جهانی نپیوسته است. سبک زندگی و ارائه دستورهای اخلاقی و مواعظ هنجاری سلبریتیها در نهایت این انگاره را تقویت میکند که حقیقت در زندگی انسان چندان امر مهمی نیست و حقایق ازلی و ابدی نیستند و آنچه در پایان باقی میماند عافیتطلبی و لذت و پول و سرخوشی است.
قدرت ارتباطات و رسانهها را نباید دست کم گرفت اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم باید به دنبال پدیدههای قدرتمندتر از شبکههای اجتماعی بگردیم زیرا این رسانهها تمام تصورات ما از جهان را میسازند. به همین دلیل باید به سراغ تعریف، ادراک و بازنمایی رسانه از انسان برویم و از قسم انسانشناسی رسانهای سخن بگوییم. در اینباره ریچارد دایر، منتقد سینما بحث مهمی را مطرح کرده است او میگوید ستارهها چیستی انسان بودنِ در جامعه امروز را مفصلبندی میکنند یعنی آنها انگاشت خاصی را که ما از شخصی یا فرد داریم بیان میکنند، سلبریتیها در رسانهها همان انسان مطلوب و انسان ایده آل و انسان کامل هستند و مخاطبان و طرفداران نیز تمام سعی خود را میکنند که شبیه معبود آن شوند.
منبع: کتاب سلبریتی ایرانی نوشته داوود طالقانی
پایان پیام/